W Katechizmie Kościoła Katolickiego stron poświęconych Duchowi Świętemu jest tylko 12 podczas gdy 37 jest poświęconych Bogu Ojcu a 55 Jezusowi Chrystusowi. Wynika z tego, że niewiele nam wiadomo o Duchu. Tak jednak powinno być, Duch Święty objawia nam Ojca, przedstawia Jezusa ale nigdy nie mówi o Sobie - jest Duchem Ojca i Syna i Jego pragnieniem jest ciągłe i bezustanne oddawanie chwały Ojcu i Synowi. Nigdy natomiast nie przyciąga uwagi na siebie. Duch sprawia, że możemy słyszeć słowo Boże, ale nie słyszymy samego Ducha. Możemy Go poznać po Jego działaniach, kiedy objawia słowo, kiedy "odsłania" nam Jezusa. To boskie "usuwanie siebie w cień" tłumaczy, dlaczego świat nie może Go przyjąć "ponieważ Go nie widzi i ani nie zna (J 14,17)", ale ci, którzy wierzą w Jezusa, poznają, że Duch w nich samych zamieszkuje.
Można powiedzieć iż Duch Święty jest Darem Boga z Siebie dla nas. Jan Paweł II naucza, że począwszy od dnia Zesłania Ducha rozpoczyna się: „Nowy początek zbawczego udzielania się Boga w Duchu Świętym. (...) Duch Święty jest Duchem Ojca, jak o tym świadczą słowa mowy pożegnalnej z Wieczernika. Jest równocześnie Duchem Syna: jest Duchem Jezusa Chrystusa, jak świadczyć będą o tym Apostołowie, a w szczególności Paweł z Tarsu. (...) W ten sposób urzeczywistnia się definitywnie ów nowy początek udzielania się Trójjedynego Boga w Duchu Świętym za sprawą Jezusa Chrystusa — Odkupiciela człowieka i świata"
To bardzo piękne przemyślenia papieża dotyczące potrójnego daru, który Bóg dał (i daje) ludzkości! Pierwsze „udzielenie się" Boga miało miejsce wtedy, gdy Ojciec stworzył istotę ludzką „na swój obraz i podobieństwo". Drugie „udzielenie się" nastąpiło wtedy, gdy Jezus przyszedł na świat, by stać się w pełni częścią ludzkości i umarł, by nas wszystkich odkupić. I wreszcie od dnia Zesłania Ducha Świętego do końca czasów, realizuje się trzecie „udzielenie się" Boga, kiedy Duch Święty napełnia nasze serca i życie oraz odnawia oblicze Kościoła i ziemi.
Ja zaś będę prosił Ojca, a innego Pocieszyciela da wam, aby z wami był na zawsze - Ducha Prawdy, którego świat przyjąć nie może, ponieważ Go nie widzi ani nie zna. Ale wy Go znacie, ponieważ u was przebywa i w was będzie (J 14, 16-17).
Pocieszyciel, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem (J 14, 26).
Gdy przyjdzie Pocieszyciel, którego Ja wam poślę od Ojca, Duch prawdy, który od Ojca pochodzi, On będzie świadczył o Mnie (J 15, 26).
Pożyteczne jest dla was moje odejście. Bo jeżeli nie odejdę, Pocieszyciel nie przyjdzie do was. A jeżeli odejdę, poślę Go do was. On zaś, gdy przyjdzie, przekona świat o grzechu, o sprawiedliwości i o sądzie. O grzechu - bo nie wierzą we Mnie; o sprawiedliwości zaś - bo idę do Ojca i już Mnie nie ujrzycie; wreszcie o sądzie - bo władca tego świata został osądzony. Jeszcze wiele mam wam do powiedzenia, ale teraz jeszcze znieść nie możecie. Gdy zaś przyjdzie On, Duch Prawdy, doprowadzi was do całej prawdy. Bo nie będzie mówił od siebie, ale powie wszystko, cokolwiek usłyszy, i oznajmi wam rzeczy przyszłe. On Mnie otoczy chwałą, ponieważ z mojego weźmie i wam objawi. Wszystko, co ma Ojciec, jest moje. Dlatego powiedziałem, że z mojego weźmie i wam objawi (J 16, 7-15).
Oto Ja ześlę na was obietnicę mojego Ojca. Wy zaś pozostańcie w mieście, aż będziecie przyobleczeni mocą z wysoka (Łk 24, 49).
Zesłanie Ducha Świętego
Kiedy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wichru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też języki jakby z ognia, które się rozdzieliły, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić (Dz 2, 1-4).
Kiedy Apostołowie w Jerozolimie dowiedzieli się, że Samaria przyjęła słowo Boże, wysłali do niej Piotra i Jana, którzy przyszli i modlili się za nich, aby mogli otrzymać Ducha Świętego. Bo na żadnego z nich jeszcze nie zstąpił. Byli jedynie ochrzczeni w imię Pana Jezusa. Wtedy więc wkładali Apostołowie na nich ręce, a oni otrzymywali Ducha Świętego (Dz 8, 14-17).
Z Listów św. Pawła Apostoła
Miłość Boża rozlana jest w sercach naszych przez Ducha Świętego, który został nam dany (Rz 5, 5).
Jeżeli mieszka w was Duch Tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, to Ten, co wskrzesił Chrystusa z martwych, przywróci do życia wasze śmiertelne ciała mocą mieszkającego w was swego Ducha (Rz 8, 11).
Jeżeli przy pomocy Ducha uśmiercać będziecie popędy ciała - będziecie żyli (Rz 8, 13).
Wszyscy ci, których prowadzi Duch Boży, są synami Bożymi. Nie otrzymaliście przecież ducha niewoli, by się znowu pogrążyć w bojaźni, ale otrzymaliście ducha przybrania za synów, w którym możemy wołać "Abba, Ojcze!" Sam Duch wspiera swym świadectwem naszego ducha, że jesteśmy dziećmi Bożymi (Rz 8, 14-16).
Duch przychodzi z pomocą naszej słabości. Gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, sam Duch przyczynia się za nami w błaganiach, których nie można wyrazić słowami. Ten zaś, który przenika serca, zna zamiar Ducha, wie, że przyczynia się za świętymi zgodnie z wolą Bożą (Rz 8, 26-27).
Duch przenika wszystko, nawet głębokości Boga samego (1Kor 2, 10).
Myśmy nie otrzymali ducha świata, lecz Ducha, który jest z Boga, dla poznania darów Bożych (1Kor 2, 12).
Czyż nie wiecie, żeście świątynią Boga i że Duch Boży mieszka w was? (1Kor 3, 16)
Różne są dary łaski, lecz ten sam Duch; różne też są rodzaje posługiwania, ale jeden Pan; różne są wreszcie działania, lecz ten sam Bóg, sprawca wszystkiego we wszystkich. Wszystkim zaś objawia się Duch dla wspólnego dobra. Wszystko sprawia jeden i ten sam Duch, udzielając każdemu tak, jak chce (1Kor 12, 4-7.11).
Tym, który umacnia nas wespół z wami w Chrystusie i który nas namaścił, jest Bóg. On też wycisnął na nas pieczęć i zostawił zadatek Ducha w sercach naszych. (2Kor 1, 21-22)
Pan jest Duchem, a gdzie jest Duch Pański - tam wolność. My wszyscy z odsłoniętą twarzą wpatrujemy się w jasność Pańską, jakby w zwierciadle; za sprawą Ducha Pańskiego, coraz bardziej jaśniejąc, upodabniamy się do Jego obrazu (2Kor 3, 17-18).
Na dowód tego, że jesteście synami, Bóg wysłał do serc naszych Ducha Syna swego, który woła: Abba, Ojcze! (Ga 4, 6)
W Chrystusie uwierzyliście i zostaliście naznaczeni pieczęcią Ducha Świętego, który był obiecany. On jest zadatkiem naszego dziedzictwa w oczekiwaniu na odkupienie, które nas uczyni własnością Boga, ku chwale Jego majestatu (Ef 1, 13-14).
Duch Święty: jeden i taki sam, niepodzielny, rozdziela łaski każdemu tak, jak chce. Schnące drzewo, gdy otrzyma wodę, wypuszcza pędy. Tak samo grzesznik przyniesie owoce sprawiedliwości, gdy przez pokutę stanie się godny daru Ducha Świętego. Jeden i ten sam Duch Święty działa w różny sposób z woli Boga i w imię Chrystusa.
Jednemu udziela daru mądrości słowa, umysł innego oświeca natchnieniem proroczym; temu daje moc wyrzucania złych duchów, tamtemu łaskę tłumaczenia Pisma. Jednego wzmacnia darem wstrzemięźliwości, innego nakłania do miłosierdzia; tego zachęca do postów i uczy wytrwania w ascezie życia, tamtego odrywa od rzeczy ziemskich; innego jeszcze przygotowuje na męczeństwo; różnorodny w różnych ludziach, zawsze jednak taki sam, jak napisano: "Wszystkim objawia się Duch dla wspólnego dobra".
Przybycie Jego jest łagodne i pełne dobroci; pełna słodyczy jest Jego wonność, a Jego jarzmo jest nader lekkie. Jego nadejście poprzedzają promienie światłości i wiedzy. Przybywa On jako braterski opiekun naszego wnętrza, by zbawiać, uzdrawiać, pouczać i upominać, wzmacniać i pocieszać, oświecać umysł, najpierw tego, kto Go przyjmuje, a poprzez niego oświecać także innych.
Kiedy słońce ukaże się temu, który do tej pory pozostawał w ciemnościach, to otrzymuje światło dla swoich cielesnych oczu i wyraźnie widzi to, czego przedtem nie dostrzegał. Podobnie i ten, który został uznany godnym daru Ducha Świętego, zostaje oświecony na duszy i wyniesiony ponad to, co ludzkie, widzi to, co dotąd było mu nieznane.
Czyż nazwy Ducha Świętego nie napełniają duszy uniesieniem i nie kierują myśli ku górze, ku Niemu, który przewyższa wszystko? Bo jest nazwany Duchem Boga, Duchem prawdy i Duchem mocy. Duch Święty, to Jego własne i szczególne imię.
Ku Niemu zwracają się wszyscy, którzy pragną uświęcenia; Jego pożądają wszyscy, którzy żyją cnotliwie; On swoim tchnieniem ożywia ich i wzmacnia, aby doszli do celu odpowiadającego ich naturze.
Jest On źródłem uświęcenia i światłem dla umysłu; każdej istocie rozumnej udziela niejako ze swej jasności, aby mogła dojść do prawdy.
Niedosiężny z natury, daje się pojąć dzięki swej dobroci. Napełnia wszystko swoją mocą, ale udziela się tylko tym, którzy są tego godni, a daje się im nie jednakowo, lecz dostosowuje swe działanie do wielkości ich wiary.
Prosty w swej istocie, różnoraki w mocy, całą istotą pomaga każdemu, lecz całą istotą jest wszędzie obecny. Rozdaje każdemu, a sam nie doznaje uszczerbku, każdemu się udziela, a sam pozostaje nienaruszony. Podobnie i promień słońca udziela każdemu swego blasku i każdy nim się cieszy, jak gdyby do niego tylko należał, a przecież oświeca równocześnie ziemię i morze i całą przestrzeń wypełnia.
Tak też i Duch Święty jest obecny w każdym, kto jest zdolny Go przyjąć, tak jak gdyby tylko o niego samego chodziło, a pozostając niezmienny, każdemu daje łaskę jemu potrzebną. Wszystkim też, którym się udziela, daje się w pełni, na ile tylko pozwala im ich ograniczona natura. On pozostaje nieograniczony, On kieruje serca ku górze, prowadzi słabych jak za rękę, a postępujących naprzód doskonali. On oświeca tych, którzy są czyści od wszelkiej skazy, a przebywając z nimi, czyni ich ludźmi duchowymi.
Ciała przejrzyste i nieskażone jaśnieją w zetknięciu z promieniem światła i same jarzą się blaskiem i innym tego blasku z siebie udzielają. Podobnie i dusze, noszące w sobie Ducha, są przez Niego oświecone, stają się uduchowione i łaską oświecają innych.
Stąd bierze się początek widzenia przyszłości, wnikanie w tajemnice i zrozumienie rzeczy ukrytych, rozdzielanie darów, życie niebiańskie i udział w chórach anielskich. To jest także źródłem nieustającej radości, trwanie w Bogu i upodobnienie się do Niego, a wreszcie dar, ponad który nie sposób już pragnąć innego, mianowicie stania się jak Bóg.
Po wniebowstąpieniu Pana, jak to podaje święty Łukasz, w dniu Pięćdziesiątnicy zstąpił na uczniów Duch Święty, który ma władzę nad wszystkimi narodami, aby wprowadzić je do życia i aby otworzyć Nowe Przymierze. Dlatego wszystkimi językami śpiewali oni wspólnie hymn ku chwale Boga, a Duch Boży łączył w jedno oddalone od siebie ludy i składał Ojcu w darze pierwociny ze wszystkich narodów.
Tego Ducha Świętego Pan obiecał nam posłać jako Pocieszyciela, aby nas przygotował dla Boga. Nasze ciała przez obmycie w wodzie chrztu otrzymały dar jedności, dzięki któremu staną się niezniszczalne, dusze zaś zjednoczył Duch Święty.
Na Panu spoczął Duch Boga, "Duch mądrości i rozumu, Duch rady i męstwa, Duch wiedzy i bojaźni Boga". Pan zaś tego Ducha dał Kościołowi, zsyłając z niebios Pocieszyciela na całą ziemię. Ta ożywcza rosa Boża jest nam konieczna, abyśmy nie zostali spaleni i nie stali się bezużyteczni, a jak mamy oskarżyciela, mieli również Obrońcę. Pan powierzył Duchowi Świętemu swoją własność, to jest człowieka. A my, którzy otrzymaliśmy przez Ducha Świętego obraz i napis Ojca i Syna, mamy pomnożyć denar nam dany i pomnożony zwrócić naszemu Panu.
Woda - Symboli wody oznacza działanie Duch Świętego w sakramencie chrztu.
Namaszczenie - Symbolika namaszczenia olejem także oznacza Ducha Świętego. We wtajemniczeniu chrześcijańskim jest ono sakramentalnym znakiem bierzmowania.
Ogień - Podczas gdy woda oznacza narodzenie i płodność życia, ogień symbolizuje przekształcającą energię dzieł Duch Świętego.
Obłok i Światło - Te dwa symbole są nierozłączne w objawieniach Ducha Świętego - objawiają Boga żywego i zbawiającego, osłaniając transcendencję Jego chwały.
Pieczęć - obraz pieczęci wskazuje na niezatarte znamię namaszczenia Duch Świętego w sakramentach chrztu, bierzmowania i kapłaństwa.
Ręka - Jezus "Palcem Bożym wyrzuca złe duchy" (Łk 11,20). Jeśli Prawo Boże zostało zapisane na kamiennych tablicach "Palcem Bożym" (Wj 31,18), to "list Chrystusa" powierzony Apostołom jest napisany "Duchem Boga żywego nie na kamiennych tablicach, lecz na żywych tablicach serc" (2Kor 3,3).
Gołębica - Na końcu potopu wypuszczona przez Noego gołębica powraca, niosąc w dziobie świeżą gałązkę z drzewa oliwnego na znak, że ziemia znowu nadaje się do zamieszkania. Gdy Chrystus wychodzi z wody po swoim chrzcie, zstępuje na Niego Duch Święty w postaci gołębicy i spoczywa na Nim.
(źródło: KKK)
Dar mądrości - jest to oświecenie przez Ducha Świętego, dzięki któremu nasz umysł widzi nadzwyczaj jasno prawdy wiary i odczuwa głęboką radość z ich poznania.
Dar rozumu - oświeca nas, rozlewając światło żywe, przenikliwe i nadzwyczajne, tłumaczące nam prawdy objawione i daje nam prawdziwe rozumienie słowa Bożego.
Dar umiejętności - jest nadprzyrodzonym światłem Ducha Świętego, które wykazuje nam, jak godnymi zawierzenia i przyjęcia przez nas są prawdy wiary świętej nawet wtedy, gdy się posługujemy dowodami wziętymi z porządku przyrodzonego.
Dar rady - jest światłem Ducha Świętego, przez które rozum praktyczny widzi i rozsądza w poszczególnych wypadkach, co należy czynić i jakich środków należy używać.
Dar męstwa - usposabia nas, żebyśmy doznawali szczególnej mocy do zwyciężania pokus i innych przeszkód w życiu duchowym.
Dar pobożności - wlewa w naszą duszę skłonność i łatwość w oddawaniu Bogu czci należnej Mu, jako naszemu Ojcu i napełnia nas synowską ufnością względem Niego.
Dar bojaźni Bożej - pobudza nas do unikania grzechów przez bojaźń obrazy Boskiej, płynącą z dziecięcej czci dla Majestatu Bożego.
O. Meschler
Katechizm Kościoła Katolickiego
"Nikt... nie może powiedzieć bez pomocy Ducha Świętego: «Panem jest Jezus»" (1 Kor 12, 3). "Bóg wysłał do serc naszych Ducha Syna swego, który woła: Abba, Ojcze!" (Ga 4, 6).
Poznanie wiary jest możliwe tylko w Duchu Świętym. Aby pozostawać w jedności z Chrystusem, trzeba najpierw zostać poruszonym przez Ducha Świętego. To On wychodzi naprzeciw nas, wzbudza w nas wiarę. Mocą naszego chrztu, pierwszego sakramentu wiary, życie, które ma swoje źródło w Ojcu i zostaje nam ofiarowane w Synu, jest nam udzielane wewnętrznie i osobowo przez Ducha Świętego w Kościele.
Chrzest udziela nam łaski nowego narodzenia w Bogu Ojcu, za pośrednictwem Jego Syna w Duchu Świętym. Ci bowiem, którzy noszą Ducha Bożego, są prowadzeni do Słowa, to znaczy do Syna; Syn przedstawia ich jednak Ojcu, Ojciec udziela im niezniszczalności. Bez Ducha nie można więc widzieć Ojca, bez Syna nikt nie może zbliżyć się do Ojca, ponieważ Syn jest poznaniem Ojca, poznanie Syna Bożego dokonuje się przez Ducha Świętego Duch Święty przez swoją łaskę pierwszy wzbudza naszą wiarę i udziela nowego życia, które polega na tym, abyśmy znali "jedynego prawdziwego Boga oraz Tego, którego posłał, Jezusa Chrystusa " (J 17, 3). Jest On jednak ostatni w objawieniu Osób Trójcy Świętej. Św. Grzegorz z Nazjanzu, "Teolog", wyjaśnia ten rozwój pedagogią Boskiego "zstępowania ".
Hans Urs von Balthasar "CREDO : medytacje o Składzie Apostolskim" rozdz. Wierzę w Ducha Świętego
I
Chrześcijaństwo od dawna wierzy w Ducha Świętego i w Jego Bóstwo. Już wypowiedzi z mowy pożegnalnej wyrażają najgłębsze prawdy o Duchu. Według Synoptyków Duch Boży (Mt 12, 28) zostaje zesłany na Jezusa (Mk 1, 10), który będzie chrzcił Duchem Świętym i ogniem (Łk 3, 16). Duch Ojca będzie natchnieniem dla świadków Chrystusa (Mt 10, 20). Trynitarna formuła chrzcielna (Mt 28, 19) wyklucza wszelkie wątpliwości dotyczące wiary i liturgii pierwotnego Kościoła. Z powodu kryzysu ariańskiego teologia musiała jednak na nowo uświadomić sobie prawdę o Bóstwie Ducha Świętego. Najpierw Atanazy, a po nim Bazyli, w roztropnych i pionierskich pismach argumentowali za wiarą Kościoła, przedstawiając działanie Ducha Świętego w świecie, bez nazywania Go wyraźnie Bogiem, w taki sposób, że jest ono zrozumiałe jedynie na podstawie Jego boskości. Niedługo potem przyszła definicja pierwszego soboru w Konstantynopolu, którego autorytet ostatecznie uznał sobór w Chalcedonie. To, co najbardziej tajemnicze w Bogu - szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd podąża (J 3, 8) - wprawdzie może być stwierdzone jako istniejące, ale nigdy nie będzie mogło być ujęte w sztywne pojęcia. Jest znamienne, że spór o tę tajemnicę między Kościołem wschodnim i zachodnim jeszcze nie umilknął.
II
Łacińskie słówko in (Credo in Spiritum) mówi nam, że Duch Święty jest Bogiem. Wyraża ono moje pełne wiary przekazanie siebie uświęcającej i zbawiającej tajemnicy Ducha. Oczywiście, nie bezosobowej mocy, gdyż czegoś takiego nie może być w Bogu, ale niepojętemu Komuś, który jest Kimś innym niż Ojciec i Syn (J 14, 16) i którego własnością będzie wolne i boskie działanie wewnątrz wolnego ludzkiego ducha oraz otwieranie przed naszą ograniczonością głębokości Boga, które tylko On zgłębił: myśmy otrzymali Ducha, który jest z Boga, dla poznania darów Bożych (1 Kor 2, 12). Przed Nim, najczulszym, najwrażliwszym, najcenniejszym w Bogu winniśmy się otworzyć bez oporu, bez mędrkowania, bez zatwardziałości, aby zostać wtajemniczonym w misterium, że Bóg jest miłością. Nie wmawiajmy sobie, że to już sami wiemy! W tym przejawia się miłość, że nie my umiłowaliśmy Boga, ale że On sam nas umiłował i posłał Syna swojego jako ofiarę przebłagalną za nasze grzechy (1 J 4, 10). Tylko Duch uczy nas tej zmiany perspektywy, a przez Niego możemy się rzeczywiście nauczyć, co z Jego punktu widzenia jest miłością.
III
Ten władający w sposób wolny i niepojęty w Bogu nazywa się również pneuma: tchnienie albo wiatr, albo powiew wiatru (jak podczas Pięćdziesiątnicy). Zmartwychwstały tchnie Go na swoich uczniów, odtąd Jego powstanie w Bogu jest nazywane tchnieniem ze względu na brak lepszego określenia. Jest to coś, co pochodzi z głębi Jego wnętrza, gdyż o Ukrzyżowanym jest powiedziane, że umierając oddał swoje pneuma. Czyż tym, co najbardziej wewnętrzne w Bogu, nie jest miłość, czyż przez to Duch nie jest obecny wszędzie tam, gdzie to najbardziej wewnętrzne się urzeczywistnia? Stajemy więc wobec delikatnego pytania: czy można - tak jak zachodnia teologia stale uczyła - powiedzieć, że zrodzenie Syna jest aktem poznania (zatem ludzie muszą najpierw poznać, aby mogli miłować), a dopiero potem wzajemny stosunek między Ojcem i Synem byłby aktem miłości, który umożliwia pochodzenie Ducha? Czy pra-poświęcenie się Ojca nie jest już aktem miłości, która się udziela, oddaje wszystko, co własne? Czy zatem Duch, jak to uporczywie powtarzają prawosławni, tak samo jak Syn pochodzi od Ojca? Zachodnie myślenie od czasów Augustyna dodaje, że Duch pochodzi principaliter - co można przetłumaczyć przez "głównie", "w pierwszym rzędzie" - od Ojca. Ponieważ jednak Ojciec przekazuje Synowi całą moc Bóstwa, z pewnością także - jako dar Ojca - jednocześnie moc oddania Mu otrzymanego Ducha miłości. Gdy z Bożego życia wyłączymy wszelkie "przedtem" i "potem", powinno być możliwe pogodzenie wschodniego punktu widzenia z zachodnim: jeśli Ojciec w miłości rodzi Syna, to nie ma chwili, w której Syn w tej samej miłości nie pozwalał się zrodzić i odwzajemnić się tą miłością w Duchu Świętym, tak aby Duch - przyczyna i skutek miłości równocześnie - nieustannie nie płonął jako żar miłości pomiędzy Nimi. Byłoby niedorzecznością wprowadzać jakąś różnicę płci w Bogu i widzieć w Duchu element kobiecy, "łono", w którym dokonuje się zrodzenie. Różnica istniejąca w stworzeniu (która w żaden sposób nie wyczerpuje miłości pośród ludźmi) wywodzi się z planu Trójjedynego Boga. Gdyby się chciało iść dalej, to trzeba by raczej w Synu szukać elementu kobiecego. On umierając na krzyżu pozwala, by z Niego wyłonił się Kościół. On w całym swym ziemskim istnieniu pozwala się prowadzić i "zapładniać" przez Ojca, ale także równocześnie jako mężczyzna reprezentuje w świecie pierwotną rodzącą siłę Boga. A ponieważ Syn pochodzi od Ojca, różnica płci jest obecna w tym ostatnim w sposób "ponadziemski", dzięki czemu w Starym Przymierzu Jego miłość mogła być opisywana przy pomocy kobiecych przymiotów. Ostatecznie jednak wewnątrzświatowe różnice należą do obrazu i podobieństwa Boga, który w swej miłości jest bardziej niepodobny niż podobny (IV Sobór Laterański) do wszelkiego stworzenia.
Hymn do Ducha Świętego
O Stworzycielu, Duchu, przyjdź,
Nawiedź dusz wiernych Tobie krąg,
Niebieską łaskę zesłać racz
Sercom, co dziełem są Twych rąk.
Pocieszycielem jesteś zwan,
I Najwyższego Boga dar,
Tyś namaszczeniem naszych dusz,
Zdrój żywy, miłość, ognia żar,
Ty darzysz łaską siedemkroć,
Bo moc z prawicy Ojca masz,
Przez Boga obiecany nam,
Mową wzbogacasz język nasz.
Światłem rozjaśnij naszą myśl,
W serca nam miłość świętą wlej,
I wątłą słabość naszych ciał
Pokrzep stałością mocy Twej.
Nieprzyjaciela odpędź w dal
I Twym pokojem obdarz wraz.
Niech w drodze za przewodem Twym
Miniemy zło, co kusi nas.
Daj nam przez Ciebie Ojca znać,
Daj, by i Syn poznany był,
I Ciebie, jedno tchnienie Dwóch,
Niech wyznajemy z wszystkich sił.
Niech Bogu Ojcu chwała brzmi,
Synowi, który zmartwychwstał,
I Temu, co pociesza nas,
Niech hołd wieczystych płynie chwał. Amen.
Sekwencja do Ducha Świętego
Przybądź, Duchu Święty,
Spuść z niebiosów wzięty
Światła Twego strumień.
Przyjdź, Ojcze ubogich,
Przyjdź, Dawco łask drogich,
Przyjdź, światłości sumień.
O najmilszy z gości,
Słodka serc radości,
Słodkie orzeźwienie!
W pracy Tyś ochłodą,
W skwarze żywą wodą,
W płaczu utulenie.
Światłości najświętsza,
Serc wierzących wnętrza
Poddaj Twej potędze.
Bez Twojego tchnienia
Cóż jest wśród stworzenia,
Jeno cierń i nędze.
Obmyj, co nieświęte,
Oschłym wlej zachętę,
Ulecz serca ranę.
Nagnij, co jest harde,
Rozgrzej serca twarde,
Prowadź zabłąkane.
Daj Twoim wierzącym,
W Tobie ufającym
Siedmiorakie dary.
Daj zasługę męstwa,
Daj wieniec zwycięstwa,
Daj szczęście bez miary.
Boże, Duchu Święty,
słodka miłości Ojca i Syna.
Aby całkowicie należeć do Ciebie,
oddaję Ci teraz i na zawsze:
moje serce, moje ciało i duszę,
moje siły i zdolności,
moje cierpienia i radości,
moje życie i śmierć.
Oddaję Ci też wszystkich,
którzy są mi drodzy i wszystko,
czym jestem i co posiadam,
abyś Ty sam mógł tym rozporządzać
i panować nade mną swoją miłością,
teraz i w wieczności. Amen.
(Bł. Arnold Janssen SVD)
Duchu Święty, Boski Duchu światła i miłości, Tobie poświęcam mój rozum, serce, wolę i całą moją istotę, teraz i na zawsze. Spraw, aby mój rozum był zawsze posłuszny Twoim natchnieniom i by odkrywał Twoją obecność w Kościele, który Ty nieomylnie prowadzisz. Niech moje serce zawsze płonie miłością Boga i bliźniego, a moja wola niech będzie zgodna z wolą Bożą, aby całe moje życie mogło stać się wiernym naśladowaniem życia i cnót naszego Pana i Zbawcy Jezusa Chrystusa, któremu niech będzie cześć i chwała wraz z Ojcem i Tobą na wieki. Amen.
Ojcze nasz i Chwała Ojcu (7 razy)
na uproszenie 7 darów Ducha Świętego
W. Ześlij Ducha Twego, a powstanie życie,
O. I odnowisz oblicze ziemi.
Módlmy się:
Duchu Święty, który napełniasz okrąg ziemi i przenikasz tajniki naszych serc, odnów nas swą ożywczą łaską i spraw, abyśmy byli wiernymi świadkami Twojej prawdy. Ty, który mieszkasz w nas, aby wspomagać naszą słabość, ześlij ogień Twej Bożej mocy, aby oczyścił nas, umocnił i obudził tęsknotę za nową ziemią i nowym niebem. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Na początku: Wierzę w Boga...
Chwała Ojcu...
Ojcze nasz...
Na dużych paciorkach - 1 raz:
Boże Ojcze, ześlij nam obiecanego Ducha Świętego, przez Jezusa Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Na małych paciorkach - 10 razy:
Przyjdź, Duchu Święty, napełnij serca Twoich wiernych i zapal w nich ogień Twojej miłości.
Na końcu dziesiątka:
Ześlij Ducha Twego, a powstanie życie, alleluja.
I odnowisz oblicze ziemi, alleluja.
Módlmy się:
Boże, Tyś pouczył serca wiernych światłem Ducha Świętego, daj nam w tymże Duchu poznać, co jest prawe i Jego pociechą zawsze się radować. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Rozmyślania:
1. Oddajemy Ci cześć, o Duchu Święty, i uwielbiamy Cię za miłość, która pochodzi od Ojca i Syna, łącząc ich w miłości nieskończonej i wiecznej.
2. Oddajemy Ci cześć, o Duchu Święty, i uwielbiamy Ciebie w Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny, za uświęcenie jej od pierwszej chwili pełnią łask.
3. Oddajemy Ci cześć, o Duchu Święty, i uwielbiamy Ciebie, czyniącego z Maryi Dziewicy Matkę Bożą we Wcieleniu Słowa, które jest Synem Bożym przez swą naturę Boską i Synem Dziewicy według ciała.
4. Oddajemy Ci cześć, o Duchu Święty, i uwielbiamy Ciebie jako dającego początek Kościołowi świętemu w Wieczerniku w chwalebny dzień Pięćdziesiątnicy.
5. Oddajemy Ci cześć, o Duchu Święty, i uwielbiamy Ciebie za stałe przebywanie w Kościele świętym zgodnie z obietnicą Bożą i za wierne asystowanie mu aż do skończenia wieków.
Litania do Ducha Świętego (wersja 1)
Kyrie elejson.
Chryste elejson. Kyrie elejson.
Chryste usłysz nas.
Chryste wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Święta Trójco, jedyny Boże,
Duchu Święty, pochodzący od Ojca i Syna,
Duchu Święty, któryś na początku świata unosił się nad wodami i udzieliłeś im płodności,
Duchu Święty, któryś przemawiał przez święte sługi Boże,
Duchu Święty, którego namaszczenie daje nam poznać wszystkie rzeczy,
Duchu Święty, który dajesz świadectwo o Jezusie Chrystusie,
Duchu Prawdy, który nas nauczasz wszystkiego,
Duchu Święty, któryś zstąpił na Maryję Pannę,
Duchu Pański, który napełniasz okrąg ziemi,
Duchu Święty, w nas przebywający,
Duchu mądrości i rozumu,
Duchu rady i męstwa,
Duchu umiejętności i pobożności,
Duchu bojaźni Bożej,
Duchu łaski i miłosierdzia,
Duchu miłości i pokoju,
Duchu pokory i czystości,
Duchu dobroci i cichości,
Duchu różnorakich łask,
Duchu przenikający skrytości Boże,
Duchu Święty, modlący się za nami wzdychaniem niewymownym,
Duchu Święty, któryś zstąpił na Jezusa Chrystusa w postaci gołębicy,
Duchu Święty, przez którego na nowo się rodzimy,
Duchu Święty, napełniający nasze serca miłością,
Duchu Święty, przysposabiający nas za dzieci Boże,
Duchu Święty, któryś zstąpił na Apostołów w postaci ognistych języków,
Duchu Święty, który według swej woli wszystkim rozdajesz dary,
Bądź nam miłościw, przepuść nam, Panie.
Bądź nam miłościw, wysłuchaj nas, Panie.
Od wszelkiego złego, zachowaj nas, Panie.
Od wszelkiego grzechu,
Od pokus i zasadzek złego ducha,
Od zuchwałości i rozpaczy,
Od sprzeciwiania się uznanej prawdzie,
Od uporu i zatwardziałości serca,
Od wszelkiej zmazy ciała i duszy,
Od ducha nieprawości,
Od wszelkiej pychy i kłamstwa,
Od wszelkiej obłudy i nieszczerości,
Od próżności i lekkomyślności,
Od lenistwa i niedbalstwa w służbie Twojej,
Od sprzeciwiania się natchnieniom Twoim,
Od wszelkiej nieroztropności i pomyłek,
Od wszelkich złych duchów,
Przez Twoje przedwieczne pochodzenie od Ojca i Syna, wybaw nas, Panie.
Przez poczęcie Jezusa Chrystusa, które się stało za Twoją sprawą,
Przez Twoje zstąpienie na Jezusa Chrystusa w Jordanie,
Przez Twoje zstąpienie w dzień Zielonych Świąt,
Przez Twoją miłość i miłosierdzie Twe nieskończone,
W wielki dzień sądu,
My grzeszni,
Ciebie prosimy, wysłuchaj nas, Panie.
Abyśmy, żyjąc duchem, duchem także działali,
Abyśmy, pomnąc na to, że jesteśmy Twoją świątynią, Duchu Święty, nigdy jej nie znieważali,
Abyśmy, żyjąc duchem, nie szli za skłonnościami ciała,
Abyśmy sprawy ciała duchem umartwiali,
Abyśmy nigdy nie zasmucali Ciebie, któryś jest Świętym Duchem Bożym,
Abyśmy zachowali jedność umysłów dążąc do pokoju,
Abyśmy łatwo nie wierzyli wszystkim duchom,
Abyśmy doświadczali duchy, czy są od Boga,
Abyś w nas odnowił ducha prawego,
Abyś nas prostą drogą prowadził ku zbawieniu wiecznemu,
Abyś nas umacniał Twym wszechwładnym Duchem,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
Módlmy się:
Błagamy Cię, Boże wszechmogący, abyś nas nieustannie wspierał łaską Ducha Świętego, a z miłosierdzia Twego oczyszczając zmazy naszych serc, zachował nas także od wszelkiego zła. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Litania do Ducha Świętego (wersja 2)
Kyrie elejson.
Chryste elejson. Kyrie elejson.
Chryste usłysz nas.
Chryste wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże,
Duchu Święty, Boże,
Święta Trójco, jedyny Boże,
Duchu Święty mądrości,
Duchu Święty rozumu,
Duchu Święty rady,
Duchu Święty męstwa,
Duchu Święty umiejętności,
Duchu Święty pobożności,
Duchu Święty bojaźni Bożej,
Duchu Święty, Światło Proroków i Apostołów,
Duchu Święty, nasz Pocieszycielu,
Bądź nam miłościw,
przepuść nam, Duchu Święty, Boże.
Bądź nam miłościw,
wysłuchaj nas, Duchu Święty, Boże.
Od zuchwałej ufności w miłosierdzie Boże,
wybaw nas, Duchu Święty, Boże.
Od wszelkiej rozpaczy o łasce Bożej,
Od sprzeciwiania się uznanej prawdzie chrześcijańskiej,
Od nieżyczliwości i zazdrości braciom łaski Bożej,
Od zatwardziałości serca,
Od zaniedbania pokuty aż do śmierci,
Od wszelkich złych i nieczystych spraw i myśli,
Od nagłej i niespodziewanej śmierci,
Od potępienia wiekuistego,
Przez cudowną sprawę przy poczęciu Jezusa Chrystusa,
Przez Twoje przyjście w językach ognistych,
My grzeszni, Ciebie prosimy, wysłuchaj nas,
Duchu Święty, Boże.
Abyś Kościołem świętym rządzić i zachować raczył,
Abyś nas w pobożności i pokorze utwierdzić raczył,
Abyś nam stałości i męstwa udzielić raczył,
Abyś myśli nasze ku pożądaniu niebieskich rzeczy podnieść raczył,
Abyś nas oczyścić i na godne mieszkanie dla siebie poświęcić raczył,
Abyś nas w cierpieniach naszych pocieszyć raczył,
Abyś nas w łasce swojej utwierdzić i zachować raczył,
Abyś nas wszystkich do uczestnictwa w chwale wiekuistej doprowadzić raczył,
Abyśmy Ciebie miłowali i dla Ciebie grzechów się strzegli,
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
W. Stwórz, Boże, we mnie serce czyste.
O. I odnów we mnie moc ducha.
Módlmy się:
Przyjdź, Duchu Święty, napełnij serca swoich wiernych i zapal w nich ogień swojej miłości; Ty, który wszystkie narody zgromadziłeś w jedności wiary, spraw, aby Twa najświętsza łaska oświeciła nasze serca i chroniła nas od wszelkiego zła. Amen.
Duchu Przenajświętszy, racz mi udzielić daru mądrości, abym zawsze umiejętnie rozróżniał dobro od zła i nigdy dóbr tego świata nie przedkładał nad dobro wieczne; daj mi dar rozumu, abym poznał prawdy objawione na ile tylko jest to możliwe dla nieudolności ludzkiej; daj mi dar umiejętności, abym wszystko odnosił do Boga, a gardził marnościami tego świata; daj mi dar rady, abym ostrożnie postępował wśród niebezpieczeństw życia doczesnego i spełniał wolę Bożą; daj mi dar męstwa, abym przezwyciężał pokusy nieprzyjaciela i znosił prześladowania, na które mógłbym być wystawiony; daj mi dar pobożności, abym się rozmiłował w rozmyślaniu, w modlitwie i w tym wszystkim, co się odnosi do służby Bożej; daj mi dar bojaźni Bożej, abym bał się Ciebie obrazić jedynie dla miłości Twojej. Do tych wszystkich darów, o Duchu Święty dodaj mi dar pokuty, abym grzechy swoje opłakiwał, i dar umartwienia, abym zadośćuczynił Boskiej sprawiedliwości. Napełnij Duchu Święty serce moje Boską miłością i łaską wytrwania, abym żył po chrześcijańsku i umarł śmiercią świątobliwą. Amen.
Modlitwa Ojca Świętego Jana Pawła II na drugi rok przygotowania do Wielkiego Jubileuszu Roku 2000. Rok poświęcony Duchowi Świętemu.
Duchu Święty,
najsłodszy Gościu serc,
ukaż nam głębokie znaczenie
Wielkiego Jubileuszu,
aby dusze nasze
mogły go świętować
z wiarą,
w nadziei, która nie zawodzi,
w miłości, która nie oczekuje
niczego w zamian
Duchu Prawdy,
który przenikasz głębokości Boże,
żywa pamięci i proroctwo Kościoła,
prowadź ludzkośc do poznania
Jezusa z Nazaretu,
Pana chwały,
Zbawiciela świata,
najwyższe spełnienie dziejów.
Przyjdź, Duchu miłości i pokoju!
Duchu Stworzycielu,
tajemniczy twórco Królestwa Bożego,
mocą Twoich świętych darów
wspomagaj Kościół,
aby odważnie przekraczał próg nowego Tysiąclecia
i niósł przyszłym pokoleniom
światło zbawczego Słowa.
Duchu Świętości,
Boskie tchnienie,
które porusza wszechświat,
przyjdź i odnów oblicze ziemi.
Wzbudź w sercach chrześcijan
pragnienie pełnej jedności,
aby byli dla świata skutecznym
znakiem i narzędziem
wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem
i jedności całego rodzaju ludzkiego.
Przyjdź, Duchu miłości i pokoju!
Duchu Komunii,
duszo i podporo Kościoła, spraw,
aby bogactwo charyzmatów i posług
służyło jedności Ciała Chrystusowego;
spraw, aby wierni świeccy,
osoby konsekrowane
i wyświęceni szafarze wspólnie dążyli
do budowania Królestwa Bożego.
Duchu Pocieszycielu,
niewyczerpane źródło radości i pokoju,
pobudzaj do solidarności wobec
potrzebujących,
dodaj chorym otuchy,
napełń wystawionych na próbę
ufnością i nadzieją,
ożyw we wszystkich chęć czynnego zaangażowania
w budowie lepszej przyszłości.
Przyjdź, Duchu miłości i pokoju!
Duchu Mądrości,
który nawiedzasz umysły i serca, spraw,
aby postęp wiedzy i techniki służył życiu,
sprawiedliwości
i pokojowi.
Wspieraj dialog z wyznawcami innych religii,
pomóż różnym kulturom
otworzyć się na wartości Ewangelii.
Duchu Życia,
za Twoją sprawą
Słowo stało się ciałem
w łonie Dziewicy, Niewiasty,
która milczy i słucha.
Ucz nas wrażliwości
na natchnienia Twojej miłości
i gotowości do odczytywania zawsze
znaków czasu,
które stawiasz na drogach historii.
Przyjdź, Duchu miłości i pokoju!
Tobie, Duchu Miłości,
wraz z Ojcem Wszechmogącym
i Synem Jednorodzonym,
wszelka cześć i chwała
po wszystkie wieki wieków.
Amen
Święty, Boże,
tchnij mnie swoim tchnieniem,
abym myślał o tym, co jest święte.
Prowadź mnie, Duchu Święty,
abym czynił to, co jest święte.
Przyciągaj mnie do siebie, Duchu Święty,
abym kochał to, co jest święte.
Umacniaj mnie, Duchu Święty,
abym strzegł tego, co jest święte.
Strzeż mnie, Duchu Święty,
abym nigdy nie utracił tego, co jest święte.
Amen.
Msze Święte w naszej parafii są odprawiane:
w niedziele i święta:
7.30, 9.30, 10.45 (Msza Św. dla dzieci), 12.00, 17.00
13.00 (17.12.2023 - Msza Św. w intencji głuchoniemych)
w dni powszednie:
7.00, 18.00